LƯU TRỮ
HOẠ TIẾT TRÊN
TRANG PHỤC CỦA
NGƯỜI DAO TIỀN
TẠI BẢN SƯNG - ĐÀ BẮC
BẢN SƯNG VÀ CỘNG ĐỒNG NGƯỜI DAO TIỀN
Bản Sưng thuộc xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, Hòa Bình là nơi sinh sống của cộng đồng người Dao Tiền. Trải qua nhiều thăng trầm, người Dao Tiền nơi đây vẫn giữ được phong tục tập quán, những nét văn hóa đặc trưng của riêng mình. Cho tới bây giờ, phụ nữ Dao Tiền có thể tự may quần áo cho bản thân và người thân trong gia đình. Những họa tiết trên trang phục của họ không chỉ đơn giản là để trang trí mà nó còn ẩn chứa ý nghĩa nhất định về nhân sinh quan, lịch sử cội nguồn của dân tộc. Vậy ngoài những cách ứng dụng truyền thống, làm thế nào để đưa những họa tiết này ứng dụng vào các thiết kế hiện đại mà vẫn giữ được nét đặc trưng của người Dao Tiền?
HOẠ TIẾT TRONG ĐỜI SỐNG
CỦA NGƯỜI DAO TIỀN
QUÁ TRÌNH THU THẬP CÁC MẪU HOẠ TIẾT THÊU TỪ NGƯỜI DÂN
Thông qua sự giới thiệu của Tổ chức Action on Poverty - một tổ chức phi lợi nhuận của Úc, team VAN•HOA đã được gặp các thành viên cốt cán và năng động của bản Sưng: như bố Minh - người giữ chữ viết và là người thuộc hết các lời ca cổ quan trọng, chị Mai - Chủ nhiệm HTX, chị Hằng - Chủ nhiệm xưởng thêu, cô Lý Thị Nhất - nghệ nhân thêu khéo tay nhất bản...
Qua đó, VAN•HOA được bà con cho biết đến “tấm giống hoa” - là cách thức một người mẹ truyền lại tri thức về hoạ tiết thêu của dân tộc tới con gái hoặc con dâu trong gia đình. “Tấm giống hoa” thường là một vuông vải trắng, khi thêu lên dễ nhìn được nét chỉ thêu. Người con gái Dao Tiền ở bản Sưng, khi học được một hoạ tiết , sẽ thêu ngay ngắn lên tấm giống hoa, để một ngày nào đó có thể truyền đạt lại cho con.
Hoạ tiết thêu của người người Dao Tiền được truyền lại thông qua những người phụ nữ như thế.
Với phương pháp “Thiết kế tập thể”, VAN•HOA được trưởng bản hỗ trợ tổ chức buổi họp cộng đồng, qua đó các chị em đồng bào cùng khoe nhau những “tấm giống hoa” đã nhận được từ mẹ, ríu rít thảo luận ý nghĩa của từng bông hoạ tiết, và dạy cho chúng mình cách phát âm tên gọi những biểu tượng gắn liền với hốt cốt dân tộc.
TỔNG HỢP, PHÂN LOẠI VÀ VECTOR HOÁ CÁC HOẠ TIẾT
Sau khi tổng hợp, các hoạ tiết được phân loại thành 3 nhóm chính:
*Hình ảnh hoạ tiết trước và sau khi được vector hoá
*Quá trình vector hoá hoạ tiết
*Catalogues tổng hợp tên gọi,
cách sử dụng,...của các hoạ tiết
THỬ NGHIỆM VÀ ỨNG DỤNG
HOẠ TIẾT LÊN CÁC CHẤT LIỆU, SẢN PHẨM KHÁC NHAU
Trong một số thử nghiệm ban đầu, VAN•HOA đã số hóa họa tiết của người Dao Tiền để đưa vào xây dựng một bộ học liệu cho bà con; đồng thời ứng dụng họa tiết vào thiết kế bộ sản phẩm trên backdrop, thiệp mời, túi, gói quà tặng, sổ tay, tranh treo tường.